عوامل موفقیت سیستم آموزشی ژاپن چیست؟

آیا می‌دانستید که طبق آخرین مطالعات و برسی‌های انجام شده در سیستم آموزشی مدارس ژاپن (Japan Education System) ، کودکان ژاپنی مهارت‌های بیشتری نسبت به بقیه کودکان سایر نقاط جهان دارند؟

از جمله مهم ترین مهارت‌ها می‌توان به مهارت های عددی (ریاضی) و رهبری و سواد آموزی اشاره کرد.

بنابراین چه سیستم آموزشی منحصر به فردی در مدارس ژاپن باعث شده که کودکانشان نسبت به دیگر نقاط جهان متفاوت باشند؟

ما از سیستم آموزشی مدارس ژاپن چه می‌آموزیم؟

چقدر زمان می‌برد که شما عدد ۱۳ را ۲۱ بار در خودش ضرب کنید؟ احتمالا بیش از ۱ دقیقه.

یا حتی ۳۲۱ را ۱۲۳ بار .

جالب است بدانید یک کودک ژاپنی در هر موقعیت زمانی و مکانی با استفاده از چند خط می‌تواند خیلی سریع این ضرب ها را به راحتی انجام دهد.

هر بچه‌ای، حتی کودک ۵ ساله! آیا ماهم میتوانیم؟

کودکان ژاپنی اعداد را حفظ نمی‌کنند بلکه در عوض آنها ترسیم و بازی می‌کند.

حتما تعجب کرده‌اید که این چگونه ممکن است؟

دلیل این امر این است که شیوه تدریس در مدارس ژاپن  به کیفیت درس اهمیت می‌دهد نه کمیت تدریس.

در اینجا مثالی از یک‌کلاس ریاضی معمولی در ژاپن آورده شده است :

کلاس با سلام و احترام به آموزگار از سوی دانش آموزان آغاز می‌شود و با تفکر بر مسئله‌ای که توسط هئیت مدیره روی تخته نوشته شده ادامه پیدا می‌کند.

امروز قرار است معادلات را به صورت چند بخشی حل کنند.

بعد از آنکه روی مسئله تفکر کردند اولین دانش آموزی که مسئله را حل کند، معلم به آرامی به سمت آن قدم می‌زند و دور آن می‌چرخد و به پردازش حل آن مسئله توسط خود دانش آموز  می‌کند.

بعد از آن هر دانش آموزی که سوال را حل کند، معلم سراغش نمی‌رود بلکه اولین دانش آموز برای کمک به دیگران می‌رود و وظیفه کمک به دیگران را به عهده می‌گیرد.

ژاپنی ها معتقد هستند که اگر آنچه را یاد می‌گیرند را تدریس کنند، حدود ۹۰ درصد آن را به یاد می‌آوردند.

اگر معلمان در هیئت علمی بمانند و فقط سخنرانی کنند و به دانش آموزان گوش دهند به مراتب کمتر از ۴۰ درصد دانش خود را به یاد خواهند آورد.

بنابراین بحث در مورد مشکلات  و تدریس تجربیات به دیگران بسیار موثر است، همچنین برای آنان مهم است که زمان استراحت بسیار کمتری داشته باشند و دائما با انگیزه، دانش خود را بی‌افزایند و به دیگران تدریس کنند .

حالا به سراغ زبان برویم.

کودکان در سراسر جهان معمولاً بین ۲۶ تا ۳۳ حرف را یاد می گیرند (با در نظر گرفتن برخی از زبان های آسیایی که رویکردی تصویری دارند).

 آیا می دانید کودکان ژاپنی برای خواندن و نوشتن چند حرف باید بدانند؟ مطمئناً بیش از ۲۶ مورد

والدین ژاپنی می دانند کمک به فرزندانشان برای یادگیری همه حرف‌ها و استفاده از آنها در ارتباط گفتاری و نوشتاری چقدر دشوار است. با این حال، به دلیل برخورداری از کیفیت بالای تدریس، تا زمانی که مدرسه را ترک می کنند، کودکان ژاپنی از قبل ۱۲۰۰۰۰ حرف کانجی را می‌شناسند. در سن ۱۵ سالگی ، هنگامی که آنها به آموزش اجباری خود پایان دادند، ۱۱۳۰ مورد دیگر را می‌شناسند.

علاوه بر کانجی، ژاپنی‌ها دو مجموعه اسکریپت آوایی ، هیراگانا و کاتاکانا نیز دارند. هر مجموعه دارای ۴۶ نویسه است که به صورت هجا رفتار می‌کنند (معمولاً شامل صامت و مصوت مانند “ka”).

این حرف ها در ترکیب با نقاط خاص برای نشان دادن تغییرات صداهای اصلی، برای بیان همه صداهای ژاپنی مدرن کافی هستند. هیراگانا به همراه کانجی برای نوشتن کلمات معمولی ژاپنی استفاده می شود. Katakana برای نوشتن کلمات معرفی شده از زبان های دیگر ، نام افراد خارجی و مکان ها ، صداهای حیوانات استفاده می شود.

 به نظر می رسد پیچیده است؟ نه برای یک شخص ژاپنی.

چه چیزی سیستم مدرسه ژاپنی را بسیار منحصر به فرد می کند؟

سیستم آموزش مدارس ژاپن یک افتخار ملی در این کشور است، با رویکردی سنتی که به دانش آموزان ژاپنی کمک کرده است تا به راحتی از همتایان خود در سراسر جهان پیشی بگیرند. آزمایش های PISA بیشتر اینها را اثبات می کند.

سیستم مدارس ژاپن شامل موارد زیر است:

• ۶ سال دبستان
• ۳ سال راهنمایی
• ۳ سال دبیرستان
• ۴ سال دانشگاه.

 دوره gimukyoiku (آموزش اجباری) ۹ سال است: ۶ سال در shougakkou (دبستان) و ۳ سال در chugugakkou (راهنمایی).

با توجه به اینکه سیستم آموزشی آنها بسیار خوب است، ژاپن یکی از بهترین تحصیل کرده‌های جهان را دارد.

 ثبت نام دبیرستان ها هنوز هم بسیار زیاد است: بیش از ۹۶٪ در سطح کشور و نزدیک به ۱۰۰٪ در شهرها.

مدارس ژاپن چگونه کار می کنند؟

بیشتر مدارس با سال تحصیلی جدید که از ماه آوریل شروع می شود، بر روی یک سیستم سه ساله فعالیت می‌کنند.

متوسط ساعت کاری در سیستم آموزشی مدارس ژاپن در روزهای هفته برای یک مدرسه ۶ ساعت می‌باشد و آنها را به یکی از طولانی ترین ساعت کاری در روز را برای یک مدرسه در جهان تبدیل می‌کند. حتی پس از پایان مدرسه، کودکان هنوز هم مشغول تمرین و سایر کارهای خانه هستند تا آنها را مشغول نگه‌دارند.

 مدت تعطیلات در طول تابستان ۶ هفته و در طول زمستان و بهار حدود ۲ هفته است. در این تعطیلات هم اغلب تکالیفی وجود دارد.

هر درس کلاس خاص خود را دارد که دانش آموزان تمام دوره ها را می گذرانند ، به جز آموزش های عملی و کارهای آزمایشگاهی. در طول دوره ابتدایی ، در بیشتر موارد ، یک معلم تمام مباحث موجود در هر کلاس را آموزش می دهد. تعداد دانش آموزان در یک کلاس معمولاً زیر ۴۰ نفر است.

کودکان در مدارس ژاپن چه می آموزند؟

موضوعاتی که آنها مطالعه می‌کنند شامل زبان ژاپنی ، ریاضیات ، علوم ، مطالعات اجتماعی ، موسیقی ، صنایع دستی ، تربیت بدنی و اقتصاد خانگی (برای یادگیری مهارت های ساده آشپزی و خیاطی) است. تعداد بسیاری از مدارس ابتدایی نیز آموزش زبان انگلیسی را آغاز کرده اند.

آنها همچنین برای تقویت بیشتر آموزش از فناوری اطلاعات استفاده شده است و بیشتر مدارس به اینترنت دسترسی دارند.

دانش‌آموزان همچنین هنرهای سنتی ژاپنی مانند shodo (خوشنویسی) و هایکو را یاد می گیرند. Shodo شامل آغشته کردن یک قلم مو با جوهر و استفاده از آن برای نوشتن کانجی (کاراکترهایی است که در چندین کشور آسیای شرقی مورد استفاده قرار می گیرد و معانی خاص خود را دارد) و کنا (حرف های آوایی حاصل از کانجی) به سبک هنری است.

از طرف دیگر هایکو ، نوعی شعر است که در حدود ۴۰۰ سال پیش در ژاپن توسعه یافته است و دارای ۱۷ شکل هجایی است. از این عبارات ساده برای انتقال احساسات عمیق به خوانندگان استفاده می‌کند.

در اینجا چندین واقعیت جالب در مورد سیستم آموزشی ژاپن آورده شده است:

• تقریباً در تمام دوره ها، دانش آموزان خود را ملزم به پوشیدن لباس مدرسه (سیفوکو) می کنند.
• در دبیرستان های دولتی ابتدایی و راهنمایی ، ناهار مدرسه (کیووشوکو) در یک منوی استاندارد تهیه شده و در کلاس غذا خورده می شود. به این ترتیب ، دانش آموزان و معلمان در حالی که باهم غذا می خورند روابط بهتری با یک دیگر ایجاد می‌کنند.
• دانش آموزان در کلاس هایشان غیبت نمی‌کنند و همچنین دیر به مدرسه نمی آیند.
• دانش آموزان ژاپنی در مدرسه احساس تعلق خاطر زیادی دارند ، آنها احساس بیگانگی نمی‌کنند.
• ۸۵ درصد از دانش آموزان ژاپنی در مدرسه احساس خوشبختی می‌کنند.
• حدود ۹۱ درصد دانش آموزان ژاپنی گزارش دادند که آنها هرگز یا فقط در بعضی از کلاسها از سخنرانی معلم چشم پوشی نمی‌کنند.
• معلمان آنها هرگز یا فقط در بعضی از درسها مجبور نیستند مدت طولانی منتظر بمانند تا دانش آموزان مستقر شوند.
• دانش آموزان بطور متوسط ۲۳۵ دقیقه در هفته را به طور منظم در کلاس های ریاضی می گذرانند (متوسط در سایر کشورها ۲۱۸) ، اما آنها در کلاسهای زبان و علوم کمتر وقت می گذارند – به ترتیب ۲۰۵ و ۱۶۵ در هفته (در سایر کشورها به طور متوسط ۲۱۵ و ۲۰۰ دقیقه در هر کلاس).
• درصد بالایی از دانش آموزان ژاپنی در کارگاه های بعد از مدرسه شرکت می‌کنند که می‌توانند چیزهای بیشتری را از کلاسهای معمولی مدرسه یاد بگیرند و برخی از آنها این کارگاه‌ها را در خانه یا محل دیگری می‌گذرانند.
• آموزش قبل از دبستان برای ژاپن از اهمیت بالایی برخوردار است. تحقیقات نشان می دهد دانش آموزانی که در دوره های پیش دبستانی شرکت کرده‌اند ، تمایل دارند در سن ۱۵ سالگی بهتر از کسانی که شرکت نکرده‌اند ، عملکرد بهتری داشته باشند. بنابراین ، جای تعجب ندارد که ۹۹ درصد از کودکان ژاپنی به نوعی درآموزش های قبل از دبستان شرکت می‌کنند.

برای اطلاعات بیشتر در مورد سیستم مدرسه ژاپنی ، یافته های PISA (برنامه ارزیابی بین المللی دانش آموزان) را بخوانید.

 آیا شما فکر می‌کنید که سیستم آموزشی ژاپن روی‌کرد جالبی دارد  و ما می توانیم از آنها یاد بگیریم؟

لطفا دیدگاهتان را با ما در میان بگذارید.