در این مطلب می‌خوام در مورد نکاتی که برای مطالعه و درس خواندنِ پر بازده می‌تونه بهت کمک کنه صحبت کنم. سعی کردم نکات علمی موجود در مورد مطالعه رو با تجربیات خودم ترکیب کنم و باهات در میون بذارم. اگر دوست داشتی نظرت رو برام کامنت کن تا من و سایر دوستانت هم از تجربیات تو یاد بگیریم.
مهمترین گام برای مطالعه‌ی با کیفیت، بلد شدن خودته!
باید سعی کنی خودتو یاد بگیری!
یعنی چی؟ یعنی اینکه باید بفهمی چه روش مطالعه‌ای واسه تو بیشترین بازدهی رو داره. مثلاً برای من نوشتن معجزه می‌کنه! من تا ننویسم نمی‌تونم چیزی رو یاد بگیرم.
اما بعضیا وقتی بلند بلند بخونن یاد میگیرن. برخی دیگه با راه رفتن درس، بعضیا با کشیدن چارت و نمودار و دسته بندی موضوعات.
بعضیا وقتی یاد میگیرن که یکی براشون توضیح بده؛ برخی دیگه هم بر عکس، خودشون باید برای یکی توضیح بدن تا یاد بگیرن و درس رو متجه بشن.
مهم نیست که تو جزو کدوم بعضیایی، مهم اینه که خودت رو بلد بشی. اینجوری به جرئت می‌تونم بگم ۷۰% از راه رو رفتی. اما بقیه‌ی راه چیه؟ در بخش‌های بعدی به ۳۰% باقی مونده می‌پردازم.
آگاهی نسبت به چیزی که می‌خوای مطالعه کنی
اول نسبت به چیزی که می‌خوای مطالعه کنی یک آگاهی کلی بدست بیار. مثلاً:
- چی قراره یاد بگیری؟
- چطوری قراره یادش بگیری؟
- چطوری قراره ازش استفاده کنی؟
- اهمیتش چقدره؟
- حجمش چقدره؟
مرور و باز هم مرور در مطالعه
وقتی مدتی مطالعه کردی و یهو حواست رفت به سمت پرت شدن (D:) و یا خواستی به خودت استراحت بدی، قبلش چیزایی که تا اونجا خوندی رو مرور کن.
بعد از تموم کردن هر مبحث هم از مرور کردن و خلاصه کردن موضوعات برای خودت غاقل نشو.
علامت‌گذاری، یادداشت نویسی و رنگی رنگی کردن کتاب، یعنی حرف زدن با کتاب
اگر کتابی که مطالعه می‌کنی مال خودت باشه خیلی بهتره. اینجوری می‌تونی روش علامت‌گذاری کنی، رنگی رنگیش کنی و چیزایی که به ذهنت میرسه بنویسی.
اگر کتاب مال خودته اصلا در این زمینه حساسیت به خرج نده. هنگام مطالعه هر چی به دل تنگت میرسه بنویس (البته در مورد موضوعی که مطالعه می‌کنی D:). مثلا سوالاتی که به ذهنت میرسه، تناقضاتی که برات بوجود میاد، کشفیاتی که می‌کنی و ….
اینجوری نه تنها همون موقعی که داری مطالعه می‌کنی می‌تونی عمیق‌تر وارد موضوع بشی، بلکه دفعه‌های بعدیِ مطالعه، کلی جلو هستی و حتی خودت می‌تونی سوالات و تناقضات خودت رو حل کنی یا از کشفیات مطالعه‌ی دفعه‌ی قبلیِ خودت کمک بگیری.
پراکنده خوانی ممنوع!
پراکنده خوانی نکن عزیز من! (اصطلاح من درآوردی D:)
وقتی می‌خوای یه موضوعی رو مطالعه کنی برای خودت هدف تعیین کن. یعنی بگو تا وقتی به فلان صفحه یا موضوع یا مبحث نرسیدم نمیرم سراغ موضوع دیگه. با این کار تمرکزت خیلی بالا میره.
هرچقدرم که درس برای خوندن زیاد داشته باشی و نگرانی و استرس تو رو غلغلک بده که هی بری به درس‌های دیگه سر بزنی، ولی تحمل کن. نسبت به اضطرابت آگاه بشو و نذار اون تورو کنترل کنه، این تویی که باید اونو کنترل کنی و ازش برای رسیدن به اهدافت و به عنوان نیروی محرکه استفاده کنی.
اهدافت جلو چشمت باشه
همیشه زمان مطالعه اهدافت جلو چشمت باشه. البته فقط جلو چشمت باشه و مراقب باش که یهو غرق نشی توشون. البته هر از چندگاهی عیب نداره که خیال پردازی کنی ولی این هم باید آگاهانه باشه.
مراقب باش که یهو به خودت نیای و ببینی ۱ ساعت گذشته و تو غرق در رویا بودی و کتابت داره مظلومانه بهت نگاه می‌کنه. این یعنی تو از اهداف و رویاهات یه کوچولو دور شدی.
پس خیال‌پردازی هم باید آگاهانه و برنامه‌ریزی شده باشه!
ممکنه بپرسی ای بابا مگه خیال پردازی هم برنامه‌ریزی حالیش میشه؟
جواب من اینه که اون حالیش نمیشه، ولی تو می‌تونی این کارو بکنی. همون طور که برای اضطراب گفتم این جا هم میگم، تو باید خیال‌پردازی و استرس‌ت رو کنترل کنی نه اینکه اونا تو رو کنترل کنن. ساده‌ترین راهشم اینه که هر وقت اومدن سراغت بهشون بگی عزیزای من صبر کنین من این مبحث رو تموم کنم، بعدش میام پیشتون!
برای زمانی هم که میری سراغ‌شون از قبل برنامه داشته باش. مثلاً روزی نیم ساعت یا هر چقدر که خودت صلاح می‌دونی.
یک محیط دوست‌داشتنی برای مطالعه کردن و درس خوندنِ خودت انتخاب کن
سعی کن در محیطی مطالعه کنی که دوستش داری. محیطی که بهت حس خوبی میده.
علاوه بر این، سعی کن محیط درس خوندن خودت رو عوض نکنی. یعنی یک فضای دنج برای درس خوندن خودت انتخاب کن و مدت‌ها (حتی دو سه سال) این محیط رو برای خودت حفظ کن. چون تغییر دادن و عوض کردن محیط و فضایی که در اون درس می‌خونی می‌تونه تا مدتی تمرکزت رو کاهش بده.
به فکر سلامتت باش، بدنت رو دوست داشته باش
درس خوندن به خصوص درس خوندن در زمان کنکور، ی کار تمام وقته، حتی یه کار دو شیفته است!
پس قدر خودت و بدنت رو بدون و ازشون مراقبت کن.
- طولانی مدت یک‌جا ننشین. هر از چند گاهی تمرین های کششی انجام بده.
- کلیپ‌های کوتاهِ مربوط به یوگا رو دانلود کن و هر از چند گاهی در زمان‌های استراحتت یکی دو تا تمرین یوگا انجام بده.
- تمرین‌های مربوط به خستگی چشم رو انجام بده.
- حتی اگر می‌تونی باشگاه ثبت نام کن و در کنار درس خوندن از بدنت غافل نشو.
- تمرین‌های ریلکسیشن رو بصورت منظم و شب‌ها قبل خوابت انجام بده. باور کن زمان زیادی ازت نمی‌گیره (در حد یک ربع هم کافیه) اما نتیجه خیلی خیلییییی خوبی داره.
- رژیم غذایی هم در کنار حرکات ورزشی نقش خیلی مهمی برای سلامتی و افزایش بازدهی داره. در مورد رژیم غذایی ما قبلاً در مقاله ای با عنوان «امتحانات و رژیم غذایی مخصوص آن» نکات مهم رو بیان کردیم. اگر دوست داری اونو بررسی کن.
برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر و تکمیلی در مورد مطالعه، می‌تونی به یکی از مقالات سایت آکسفورد لرنینگ مراجعه کنی.
